De familie Van der Velden wil met de ontwikkeling van het agrarisch voedselbos Somerse Velden op termijn regeneratieve voedselproductie mogelijk maken. Met hulp van Greenchoice hebben ze inmiddels al flinke stappen gezet.
De basis is het voormalig melkveebedrijf in Someren. Al jaren was het geen actief melkveebedrijf meer. Vader Cees van der Velden had problemen met zijn gezondheid en geen van de drie kinderen had de ambitie om hem op te volgen.
Aan de keukentafel spraken de gezinsleden regelmatig over de toekomst van het bedrijf. De kinderen wilden weliswaar geen van drieën het melkveebedrijf voortzetten, maar ze beseften wel dat ze met eigen grond impact konden maken, vooral in het licht van alle maatschappelijke discussies over landbouw.
Alle drie, Anne, Joost en René, zijn in hun dagelijks werk bezig met duurzaamheid. Anne is economisch opgeleid en werkt aan verduurzaming en vergroening van bedrijventerreinen. Joost is hovenier en René is net terug uit Rwanda waar hij werkte aan klimaatmitigatie. Ook houdt hij zich bij zijn nieuwe werkgever bezig met transitie op het gebied van duurzaamheid.
Anne: ‘We beseften dat deze grond familiebezit is. Het is een luxe die we hebben. We voelden een sterke verantwoordelijkheid om daar iets nuttigs mee te doen. We hebben van alles overwogen, maar van de principes van voedselproductie met bomen werden we het meest enthousiast.’
Ze zien een voedselbos niet als idealisme of hobby, maar als een economische activiteit. ‘Wij willen laten zien dat er een goede boterham te verdienen is door samen te werken met de natuur en de natuur te versterken op een manier die economisch rendabel is’, legt moeder Ans uit.
ONTWERP IS CRUCIAAL
Via de Stichting Voedselbosbouw kwam het gezin in contact met ontwerpers en met hen gingen ze om tafel. Dat bleek heel waardevol, zegt Anne. ‘Zij maken een ontwerp voor natuur, het ecosysteem en de rentabiliteit.’ Ans: ‘Zo’n ontwerp is cruciaal. Daarin staat bijvoorbeeld welke soorten op welke plek kunnen staan en bij welke andere soorten.’
Daarna gingen ze aan de slag. Als eerste met het omzomen van de percelen, het planten van de pionierbomen in het voedselbos en van de eerste fase van het productieplantgoed. Tegelijk teelden ze gewassen om de bodem te verbeteren, zoals miscanthus en sorghum en deden proeven met onder andere het zaaien van klaver met een drone. ‘Niet alles was een succes, maar dat is ‘all-in the game’, zegt Ans nuchter.
De familie hoopt dat de oogst over vijf jaar voldoende oplevert voor twee inkomens. Tot dan kost het alleen maar geld, geeft Ans aan. De gezinsleden financieren het proces vooral met eigen tijd en middelen. Alle vijf hebben ze inkomsten buiten het bedrijf. Daarnaast ontvangen ze een beheervergoeding via BoerenNatuur en zijn er bijdragen van andere partijen, zoals van Greenchoice die partner is en de ontwerpers betaalt.
Niet alleen in het voedselbos zelf gaat het om natuur en duurzaamheid. ‘We verduurzamen zoveel mogelijk’, verzekert Anne. Zo komt de elektriciteit van zonnepanelen.
De familie zoekt bij het proces actief samenwerking met mensen uit de omgeving en met andere partijen. De bomen zijn bijvoorbeeld vooral door vrijwilligers geplant tijdens plantdagen; op een van die dagen door personeel van Greenchoice.
‘Op deze dagen binden we een betrokken groep mensen aan onze visie’, zegt Anne.
Inmiddels is er een grote informele community bij de Somerse Velden betrokken. Dat sluit naadloos aan bij de missie. Het gezin wil dat het voedselbos een plek is die verbindt, inspireert en aanzet tot actie.
